Historische panden

De historische panden bevinden zich voornamelijk in de Gasthuisstraat, Hamstraat en de Rogstraat. Als je het stratenplan van Grave ziet dan valt op dat de straten rond lopen. Dit voorkwam dat de vijand met een kanon dwars door de straten kon schieten.

	Het St. Catharina Gasthuis Plek: hoek Gasthuisstraat – Brugstraat Jan I van Cuijk sticht het Graafse gasthuis inclusief kapel in 1291 en voorziet het in 1294 van stabiele en blijvende inkomsten. Het gasthuis is niet alleen een van de oudste, maar ook een van de langst bestaande zorginstellingen van ons land: het huidige verzorgingshuis gaat er rechtstreeks op terug. Schutspatroon is Sint-Catharina van Alexandrië. Een gasthuis heeft de zorg voor zieken en reizigers en ligt dan ook vaak net buiten de stad of vlakbij een poort. Dit deel van het uitgebreider gebouwencomplex werd in 1835 afgebroken en vervangen door nieuwbouw. Tot 1970 was het in gebruik als ziekenhuis. In 1980 is het gerestaureerd. Momenteel is het gemeenschapshuis.
	Oudste pand Plek: Gasthuisstraat 48-50 Dit is vermoedelijk het oudste woonhuis in Grave, gebouwd in 1573. De gevel is uit de Dordtse school. Een Dordtse gevel is een renaissancistisch geveltype dat in de stad Dordrecht werd ontwikkeld en dat ook elders wel te zien is. Een Dordtse gevel wordt gekenmerkt door rondbogen boven de vensters, waarvan de nis vaak met een driepas of een zogenaamde drielobboog is versierd. Ter versieringen is een aantal kopjes aangebracht en meestal heeft de gevel boven de onderpui nog twee verdiepingen. De oudste gevels zijn vanaf 1550, en de meeste zijn tussen 1650 en 1795 gebouwd. Momenteel is het pand in gebruik bij Fysiotherapie “De Hampoort”.
	Stadsboerderij Plek: Hoofschestraat 36 De boerderij is gebouwd in 1870. Er waren er destijds ongeveer 20 van in Grave. De stadsboerderijen waren nodig om bij het overgaan van de Beerse Overlaat het vee onder te brengen. Vanaf 1931 in bezit van de ‘Franse Paters’ van het nabij gelegen Noorderblok. Het voorhuis was in gebruik bij de broeders schoenmaker, kleermaker en tuinman. Het achterhuis bleef tot ongeveer 1960 boerderij. Het is nu in bezit bij een particulier.
	Mooiste pand Plek: hoek Hamstraat – Boreel de Mauregnaultstraat Dit pand is mooi gerestaureerd en de bewoner heeft er plezier in de geringe ruimte zo mooi mogelijk aan te kleden met struiken en planten. Ook aan de overkant links een mooie aankleding.
	Synagoge Plek: hoek Oliestraat – Korte Rogstraat Op de plaquette staat het volgende: “In 1871 gebouwd als Synagoge voor de Joodse Gemeenschap van Grave. Onder de Duitse bezetting eindigde die bestemming en werd de tekst van deze steen af geslagen”. Na de oorlog is de synagoge van 1952 tot 1982 als gereformeerde kerk gebruikt. Sindsdien is het een woonhuis.
	Het oude Notarishuis Plek: Maasstraat 21. Het dankt zijn naam aan de drie notarissen die er achtereenvolgens hebben gewoond, t.w.: A. Stael (1885-1905), J. van Oppenraay (1905-1932) en J. van Hussen (1932-1959). Nr. 19a/b was in 1891 een koetshuis zoals blijkt uit de gevelsteen in de vorm van een cartouche met steigerend paard. Op nr. 19 was volgens de gevelsteen het kantoor gevestigd. Het zowel aan voor- als achterzijde fraaie rijksmonument (nr. 21) dateert uit circa 1820. Het interieur bevat vele unieke wand- en plafondschilderingen en taferelen in glas in lood. In 1985 opende Theo Gerrits hier zijn Woongalerie Grave. Op dit moment is het een ‘Stadstuin’ met diverse tentoongestelde curiosa. Maar het pand staat te koop.
	Voormalige R.K. Pastorie Plek: Rogstraat Oorspronkelijk stonden hier een groter en een kleiner huis (resp. sedert 1803 en 1804 in handen van het dekanaat Cuijk). Na een reeks van verbouwingen kwam uiteindelijk in 1915 de pastorie in de huidige vorm tot stand. De voornaamste bewoner was bisschop J.B.R baron van Velde de Melroy, in 1803 aangesteld tot apostolisch administrator van de Bataafse delen van het bisdom Roermond. Aan hem heeft de St. Elisabethkerk veel kunstschatten te danken. Pater A.S. Reijers, M.S.F. was de laatste pastoor die tot 1973 de pastorie bewoonde. Het imposante, onderkelderde pand met zijn fraaie buitengevel, is nadien verbouwd met op de parterre een drietal commerciële ruimten (momenteel o.a. de kringloopwinkel) en op de twee etages een vijftal appartementen.
	De Eenhoorn Plek: hoek Hamstraat – Gasthuisstraat Grote herenbehuizing met inrijpoort en koetshuis uit de 18e eeuw. Het heeft onder de naam ‘De Eenhoorn’ gediend als hotel en halteplaats voor de postkoets uit Ravenstein. Tijdens zijn inspectiebezoek aan de verdedigingswerken van Grave op 31 oktober 1811 zou keizer Napoleon hier een wijle hebben vertoefd. In de 20e eeuw heeft het een winkelfunctie gehad totdat het door de gemeente is aangekocht en gerestaureerd. Hierbij is het koetshuis tot woning verbouwd en in het hoofdgebouw zijn in 1981 vier ruime appartementen gerealiseerd, waarbij de grote kelderruimten vrijwel in de oorspronkelijke staat zijn gehandhaafd.